BEHEAN SINATZEN DUTEN ELKARTEAK SAN BARTOLOME MUINOAN DAGOEN MERKATARITZA-GUNE BERRIAREN AURKA
Donostiako Udalak San Bartolome muinoko b.20.2 lurzatiaren eta haren ingurunearen Hiri Anto lamenduko Plan Berezia onartu zuen urtarrilean. Horren arabera, 200 plazako aparkaleku bat eta 8.040 m2- ko merkataritza -gune handi bat eraikiko dira.
Ustiapen pribatuko azpiegitura hori egiteak Donostiako bizilagunentzako, merkatarientzako eta bizigar ritasunarentzako oso eragin kaltegarriak ekarriko lituzkeenez, gure elkarteek alegazio multzo bat aurkeztu zuten 2021eko otsailean.
Alegazio horiek, beste instantzia batzuek aurkeztutako beste batzuk bezala, oro har ezetsi egin dira, oinarri gutxiko argudi oekin, Udalaren beraren iraunkortasun -iriz pideak eta ardatz estrategikoak urratuz.
Merkataritza- gunea gauzatzeak hainbat eragin negatibo ekarriko ditu berekin, ondoren deskribatuko ditugunak eta merkataritza txikian, herritarren bizi -kalitatean eta Donosti aren jasangarritasunean zuzenean eragiten dutenak.
Herritarrengan eragin handiak obra fasean Eraikinaren 9 solairuen indusketa- bolumena izugarria da, goiko kotatik (+35) aparkalekuaren oinarriaren kotaraino ( -9). 44 metroko altuera duen haitza txikitu eta atera behar da. Lurrak mugitzeko faserako soilik aurreikusten da urtebeteko iraupena izatea, milaka tona material induskatu eta xehatuz, eta horiek kentzeak milaka kamioiren joan- etorriak eragingo lituzke. Hau da, zaratak, hautsak, kamioiak igarotzeak, kut sadura atmosferikoak, zikinkeriak eta gainerako eragozpenek eragiten dituzten kalteak oso handiak izango lirateke. Hori guztia, azken 10 urteetan, San Bartolomeko urbanizazio- eta eraikuntza -obrek eta, berriki, metroaren obrek eragin handia izan duten inguru batean. Aldapeta kalea itxita egongo da hilabeteotan, eta zirkulazio -kaos handiagoa eragingo du inguruan.
Merkataritza- gune berriak kalte egingo lioke txikizkako merkataritzari Saltoki txikiak gutxitzen ari dira etengabe Donostian, eta hutsik dauden mer kataritza -etxabeak ugaritzen ari dira hiri osoan, salmenta edo alokairua iragartzen duten kartelekin. Merkataritza-gune gehiago sortzeko beharra ez dago inola ere justifikatuta.
Zentro berriko aparkalekuak eragin negatiboa izango luke hiriko mugikortasunean eta kutsaduran Muinoaren barruan 200 plaza txandakatzeko aparkaleku bat sortzea aurreikusten du Planak. Horrek zirkulazio eta kutsadura atmosferiko eta akustiko handia ekarriko du Donostiako bide saturatuenetan, eta gaur egun nahiko prekarioa den zentroaren mugikortasunari kalte egingo dio. Horrela, beste aparkaleku bat gehituko litzaioke dagoeneko gainezka dagoen eremu bati, eta Erdigunera are trafiko handiagoa ekarriko luke, Udalaren gomendio eta irizpideei entzungor eginez. Bestalde, Easo kaleko airear en kalitateko estazioak (Ehun Urteko Plazarekin bat egiten duen tokia), gaur egun, N02k hiri osoan kutsatzen du gehien.
Muinoaren hegala desnaturalizatzea, merkataritza- gunea ikusteko Ikuspena lehenesteko, merkataritza- gunea sestra- gorputzen sistema baten bidez eraikiko litzateke, eta horrek hegala berdegunetzat hartzea eragotziko du. Egungo estatika erabat desitxuratuko da. Mendi -hegaleko zoru- geruzaren ordez, eraikin batzuen estalkia jarriko da, eta horrek ez du utziko tamainako zuhaitzak landatzen. Egungo zuhaiztia mozten da. Hori guztia dela eta, Erdian Bizi elkartea dibulgazio -kanpaina bat egiten ari da auzoko herritarren artean, ez baitute proiektu negargarri horren berri jaso. Informazio- orriak banatzen ari dira atari eta dendetan, eta proiektuaren aurkako sinadura -bilketa bat egiteko asmoa dago.
Dokumentu hau sinatzen dugun erakundeok (Dendartean Merkataritza Elkartea, Donostiako Merkatarien Elkartea, Erdian Bizi eta Amara Bai auzo -elkarteak eta Donostia Defendatuz koordinatzailea) Donostiako jasangar ritasunaren aldeko irizpide batzuk batzen ditugu, eta irizpide horiek San Bartolome muinoan merkataritza- gune bat eraikitzeko planaren eta dagokion aparkalekuaren guztiz aurkakoak egiten gaituzte.
Beste alde batetik, esan beharra dago DENDARTEANek, beste behin ere, saltoki txikien hirigintza -interesak bakarrik defendatzen dituela udal honen etengabeko bortxaketen aurrean, eta ez dagoela pozik Garberako multinazionalen interesen alde egitearekin.
Orain, Plan Berezi hau onartu du San Bartolomen, eta dena prestatzen ari da Belartza 2an poligono logistiko bat jartzeko, On Line salmentako enpresa handiek entregen gaia konponduta izan dezaten. Horretarako, Aldundiko Errepide Sailaren laguntza paregabea du sarbideen gaian.
Dendartean -ek dagoeneko aurkeztu du heleg itearen abisua EAE -ko Justizia Auzitegi Gorenean , gure abokatuen ustez onartutako Plan Berezia erabat legez kanpokoa delako, besteak beste:
1) CE.05 EL CERRO eremuko MPGOU 2015en egiturazko antolamenduak ez du inolaz ere baimentzen 6.000 m2 baino gehiagoko 4. kategoriako merkataritza -establezimendurik ezartzea, kalifikazio orokorraren eta egiturazko antolamenduaren zehaztapena baita. LUHILen 58.3 artikulua, plangintzako zehaztapenen arau- lerrunari buruzkoa, urratzea, bai eta plangintza bereziaren eskumenari buruzko 51.4 artikulua ere, 29.1 artikuluarekin lotuta, eraikuntza irekiko bizitegi -eremuetan 4. kategoriako merkataritza establezimenduak ezartzeko irizpideen egitura- izaerari buruzkoa (A.30). Plan Bereziak 6.000m2- tik gorako merkataritza- gune bakarra proiektatzen duenez, ez zaio egiturazko antolamenduari lotzen, eta, beraz, baliogabetu egin behar da.
a) MPGOU 2015ek 6.000 m2t -ko gehieneko establezimendua finkatzen du. Bestalde, 4. kategoriako beste merkataritza establezimendu bat gaitu du.
b) b.20.2 lurzatiari esleitutako eraikigarritasuna, 8.040 m2t gehienez, hirugarren sektoreko edozein erabilerarekin kontsumitu ahal izango da (bulegoak, merkataritza). Hala ere, 4. kategoriako merkataritza- establezimenduekin kontsumitzea erabakitzen bada (2.000 m2 baino gehiagokoak), ezingo dira 2 (2) establezimendu baino gehiago egon, eta horietako bat ere ezin da 6.000 m2 baino gehiagokoa izan.
2) Plan Bereziaren antolamendu xehatuak berariaz kalifikatu behar du 4. kategoriako merkataritza- erabilera b.20 hirugarren sektoreko lurzatietan, eta, aldi berean, erabilera horren egokitasuna justifikatu eta eragina aztertu behar du. 4. kategoriako merkataritza -erabilera ezin da ezarri, oro har, hirugarren sektoreko erabilerari esleitutako lurzati batean. Merkataritza- gunea ezartzeak izan dezakeen egokitasunaren eta eraginaren azterketa ez egitea planifikatzaileari. Merkataritza Establezimendu Handien Lurralde Antolamenduari buruzko 10/2019 Legearen 1.2 artikulua haustea, eta, zehazkiago, 2010eko HAPOren Hirigintza Arau Oroko rren 38.3 artikulua, kalifikazio xehatua duten lurzatiei eta azpieremuei buruzkoa. b.20 Plan Bereziaren planifikatzaileak, hirugarren sektoreko erabilera duen lurzatia 4. kategoriako merkataritza- erabilera gisa zehatz -mehatz ordenatu ez duenez, berariaz hausten du HAPOren Arauen 38.3 artikuluan lurzati horretarako jasotako erabilera -araubidea. Horrela, adibidez, hirigunean 200 plaza arteko txandakako aparkaleku berri bat irekitzeak eragindako trafikoak airearen kalitatea okertzea kontuan hartzea saihestu nahi izan dute. Alderdi hori eragin negatibo eta iraunkor gisa onartu da ingurumen- azterlan estrategikoan bertan, baita udal -mugikortasunari buruzko txostenean ere. Horri dagokionez, aipatu behar da indarrean dagoen udalerriko Hiri Mugikortasun Jasangarria ren Plana (PMUS 2008- 2024), jasangarritasunaren ikuspegitik eragindako hiri -mugikortasunaren inpaktua aztertzeko nahitaezkotasunari buruzkoa. Eta kontuan hartu behar izatea, besteak beste, merkataritza- ezarpenaren ondoriozko zarata- gehikuntza.
3) Eraikigar ritasunaren zenbaketa. Antolamendurako Plan Berezian merkataritza -zentroaren erabilera osagarriei lotutako eraikigarritasunaren araubidea; solairu teknikoak eta partzelaren barruko espazioak, sarbideetarako eta zamalanetarako plataformarako. HAPOren araudi ak (orokorra eta partikularra) eskatzen du eraikitako azalera horiek merkataritza- establezimenduari berari lotutako eraikigarritasunaren barruan sartzea. Azalera horiek zenbaketatik kanpo uzten dituen Plan Bereziaren araudia dispentsazio- erreserba bat da, 2015eko HAPOren Araudi Partikularraren eta 2010eko HAPOren Araudi Orokorraren aurka. Hau da, horiek ez dituzte kontuan hartzen erabilera lagungarriak, eta guk uste dugu konputatu egin behar direla.
4) Plan Bereziak ez ditu betetzen 2015eko LHBLTBn hirigint za-ondasun higiezinak eratzeko baldintzak. Bide -zortasunak eta argi -bisten zortasuna eratzea f.10, e.10 eta b.20.2 lurzati edo finken artean, Plan Berezian agintzen den gainjartze- araubidean. Jabari publikoa babesteko mugak eta zortasunak zehaztea; zehazki , Elizaren Ingurunea Babesteko Ordenantza Partikularrean (HOEBPB) garatutako iparraldeko hegalaren berezko balioak babestea. Hegalaren planoaren gainean dauden gorputz irtenen antolamendua interes pribatu batek bakarrik justifikatzen du (Merkataritza Gunearen ikuspena), interes publiko bat sakrifikatuz (eremu berdea edo lorategiduna mantentzea). Mendi -hegalean bertan urbanizatutako elementuekin ikusmena etetea, merkataritza- guneko aprobetxamendu onenaren zerbitzu zorrotzean aurreikusita. Arbitrariotasun ast undua, hirigintzako higiezin -konplexuaren
harremana delako.
5) Plan Bereziaren Ingur umen Txosten Estrategikoaren zehaztapenak haustea, eremuaren ustezko arkeologia aztertzeko aldez aurreko txosten baten beharrari buruz. Txostenaren edukiei buruzko nahitaez ko txosten erabakigarria, Plan Berezian jaso beharrekoa, haren xedea dela eta.
Beraz, San Bartolome muinoko Plan Berezia epaitegietara eramango dugu, bertan behera gera dadin.
Auzitegietan etete hori lortuz gero, korporazio berri batek idatzi beharko luke, eta, beraz, herritarra garaiz dago hurrengo udal -hauteskundeetan zentzugabekeria horri muga jartzeko.
